Gazi Osman Paşa

Tam adı Osman Nuri olan Osman Paşa Tokat’ta yazıcıoğulları isimli bir aileye mensup Mehmet efendinin oğludur. Annesi ise Şakire hanımdır. Küçük yaşta ailesiyle İstanbul’a göç edip okuluna orada başlamıştır.

OKUDUĞU OKULLAR

Beşiktaş Askeri rüştiyede, Kuleli Askeri idadinde okumuştur. Harbiye’yi ikincilikle bitirerek Harp Akademisine girdi. Orada öğrenciyken Kırım savaşının çıkması üzerine Rumelideki orduya sevk edilmiştir. Burada Teğmenliğe, savaşın sonunda Yüzbaşılığa ve Akademiyi bitirerek Kurmay Subaylık rütbesini aldı.

ALDIĞI GÖREVLER

Teselya’da, Yenişehir’de, Cebel-i Lübnan’da ve Bursa’da görevler almış Girit isyanıyla beraber Sırp isyanınıda bastırarak Serdar-ı Ekrem Ömer Paşa’nın takdirini kazanmış ve daha sonra Mareşal olmuştur. Osman Paşa’yı tüm Dünya’ya tanıtan olay Plevne Müdafasıdır.

OSMANLI-RUS SAVAŞI 93 HARBİ

1877 yılında II.Abdülhamid’in tahta çıktığı ilk yıllarda Rus Çarı II.Alexander tarafından Osmanlı’ya açılmıştır. Rumi takvime göre 1293 yılına denk geldiğinden 93 harbi denilmiştir. Osmanlı devleti batı sınırındaki Tuna cephesinde, hem de doğu sınırındaki Kafkas cephesinde savaşmıştır. Harp 1878’de bitmiştir.

PLEVNE

Harp esnasında Osmanlı’nın Batı sınırındaki Tuna cephesinde görevlendirilen Osman Paşa, beraberindeki 25.000 kişilik kolordu ile Plevne’ye gelmiştir. Plevne’nin etrafında hendekler kazdırmış ve savunmayı güçlendirmeye çalışmıştır.

I.PLEVNE MUHAREBESİ

Osmanlı güçlerinin yaklaşık iki, üç katı büyüklüğündeki Rus ordusunun 8 Temmuz 1877’de başlattığı muharebede Ruslar Osman Paşa’nın uyguladığı savaş planları ve Osmanlı askerlerinin cesareti sayesinde savaşta ilk darbeyi yemiştir. Bu savaşa tarihte I.Plevne Muharebesi denilmiştir.

II.PLEVNE MUHAREBESİ

Takviye alan Rus kuvvetleri Plevne üzerine 18 Temmuz 1877 tarihinde ikinci defa taarruzda bulunmuşlar ancak 26 saat süren bu savaşta gösterilen direniş ve karşı saldırı sonucu Ruslar bir kez daha bozguna uğramıştır. Ayrıca bu sırada Osmanlı ordusu hiç takviye alamamıştır.

III.PLEVNE MUHAREBESİ

Rusların Romanya’dan yardımı üzerine Romanya’da savaşa dahil oldu. Rus- Rumen birlikleri 7-11 Eylül tarihleri arasında üçüncü bir saldırı daha başlatmış fakat yine başarılı olamamışlardır. Bu zafer üzerine Osman Paşa’ya Gazi unvanı verilmiştir.

HURUC HAREKETİ

Birbiri ardınca başarısızlığa uğrayan Ruslar ise Plevne'yi 13 Eylül'de kuşatma altına almışlardır. Uzun süren bu kuşatma sırasında mühimmat ve yiyecek sıkıntısı çekmeye başlayan kale müdafileri huruç hareketinde bulunmaya karar vermişlerdir. 10 Aralık sabahı 40.000 kişiden oluşan ordusunu iki kısma ayıran Osman Paşa, Vid nehrini geçmeye çalıştığı sırada Rus-Rumen topçularının ateşi sonucu bir şarapnel parçasıyla yaralanmıştır.

SAVAŞ SONUNDA

Erkanıharp zabitlerinin yapılabilecek daha fazla bir şeyin olmadığını belirtmeleri üzerine de teslim olmak zorunda kalmıştır. Bir süre Bugot, Bükreş, Harkof ve Rusya'da esir hayatı yaşamıştır. Rus Çarı II.Alexander Osman Paşayı bizzat tebrik etmiş Osman Paşa’nın kılıcını almamıştır.

VERİLEN ÖDÜLLER

Savaş sonunda Osman Paşa’ya Rus Çarı tarafından Çifte Kartal Nişanı verilmiştir. İstanbul’a gelişi büyük bir tören ile karşılanmıştır. Ayrıca II.Abdülhamid tarafından birinci dereceden Mecidiye Nişanı verilmiştir. Bazı dış ülkeler de Osman Paşa’yı takdir etmiş ve birinci dereceden nişanlar vermişlerdir.

SAVAŞTAN SONRA

Savaştan sonra Gazi Osman Paşa Hassa Ordu Müşavirliğine getirilmiştir. Ölünceye kadar bu işe devem etmiş öldükten sonra dahi göreve yeni atama yapılmamıştır. Osman Paşa Saray’da siyasi işlerle de uğraşmıştır.

OSMAN PAŞA’NIN ÇOCUKLARI

Ferik Neşet Paşa'nın kız kardeşi Fatma Zâtıgül Hanım'la yaptığı evlilikten Nureddin, Kamaleddin, Cemaleddin ve Hüseyin Abdulkadir isimli dört çocuğu olmuştur. Sultan II. Abdülhamit kendisini çok takdir ettiği için iki kızını Osman Paşa'nın iki oğluyla evlendirmiştir.

PLEVNE MARŞI

Plevne veya Gazi Osman Paşa Marşı savaştan sonra Gazi Osman Paşa’ya ve Plevne müdaafasına istinaden yazılmış bir Marştır. Ayrıca kaybedilen bir savaş sonrası yazılan ilk ve tek marştır.

GAZİ OSMAN PAŞANIN VEFATI

Plevne kahramanı Gazi Osman Paşa 5 Nisan 1900’de 68 yaşındayken İstanbul’da vefat etti. Türbesi II.Abdülhamid tarafından Fatih Camii avlusuna yaptırılmıştır.

Gazi Osman Paşa Türbesi