Yıldız Sarayı

Topkapı Sarayı ile benzerlikler taşıyan, Osmanlı Hanedanı’nın “Baba Ocağı” olarak gördükleri Yıldız Sarayı, yaklaşık 500 bin m²’lik bir korunun içinde irili ufaklı köşk ve kasırlardan oluşmaktadır. Buradaki saray, ilk olarak Sultan III. Selim’in annesi Mihrişah Sultan için yaptırılmıştır.

Sultan II. Mahmut ve Sultan Abdülmecid’in

annesi Bezm-i Âlem Sultan’ın yaptırdığı ilave binalarla gelişmiştir. Sultan Abdülaziz zamanında ise sarayın geniş korusunda Malta, Çadır ve Çit köşkleri inşa edilmiştir.

Yıldız Korusu, Kanuni Sultan Süleyman döneminden itibaren Osmanlı sultanları tarafından av bahçesi ve “Hasbahçe” olarak kullanılmıştır.

Sultan Abdülhamid Han'ın Devleti 33 Yıl Yönettiği Merkez

Sarayın yıldızı Sultan II. Abdülhamid Han ile parlamıştır. 1876-1909 yılları arasında 33 sene devletin merkez sarayı olarak kullanılmıştır. Dolmabahçe kadar gösterişli olmamasına rağmen ondan daha korunaklıdır. Dolmabahçe Sarayı denizden gelebilecek her türlü saldırıya açık olduğu için Sultan II. Abdülhamid bir tedbir olarak Yıldız Sarayı’nı kullanmıştır.

Yıldız Sarayı, kalın ve yüksek duvarlarla çevrilidir. İçeride, padişaha ve hareme ait yapıları ve has bahçeyi çevreleyen bir duvar daha vardır. Saray arazisi, resmi bölüm (resmi daireler, hizmet binaları) ve özel bölüm (hareme ve sultana ait köşk, kasır ile hasbahçe), dış bahçe (dış köşkler ve büyük gezinti parkı) çevre yapıları (kışlalar, karakol) olarak birbirine bitişik, işlev olarak bağımlı fakat görsel olarak kapalı bölümlere ayrılmıştır.

Sarayın duvarlarla bu denli çevrili olması, hem Sultan’ın güvenliğine önem verildiği hem de kapalı bir saray kültürünün varlığını göstermektedir. Ayrıca, saray hâkim bir tepenin üzerinde olmasına rağmen yüksek duvarlarla çevrili olmasının, güç sembolü ve sultanın mutlak gücünü temsil ettiği söylenebilir.

Marangozluğa meraklı olan Sultan Abdülhamid, saraya bir de marangoz atölyesi kurdurmuştur. Bu atölyede bizzat kendisi de çalışmış, devlet işlerinden yorulduğunda burada çalışarak dinlenmiştir.

Yıldız Sarayı Mimarı

Yıldız Sarayı’nın mimarları Sarkis ve Agop Balyan ile Raimondo d’Aronco’dur. Henüz belgelenmemiş olmakla birlikte Garabet Balyan ilc Vasilaki, İoannidis ve A. Vallaury’nin de adı geçmektedir.

Yıldız Hamidiye Camiî

Beşiktaş ilçesinde, Yıldız Sarayı yolu üzerindedir. Caminin bânîsi Sultan II. Abdülhamid’dir. Cami, Abdülhamid Han’ın Yıldız Sarayı’na yerleşmesinden sonra, 1885-1886 yılında yaptırılmıştır.

Son dönem Osmanlı mimarlığında mimarisi ve dekoratif ögeleri bakımından benzeri olmayan bir yapıdır. Mimarı Sarkis Balyan’dır. Dolmabahçe Sarayı arşivinde yer alan bir belgeye göre mimarı Ebniye Nikolaidis Jelpulyo adlı bir Rumdur. Yıldız Hamidiye Câmisi, kâgir, yüksek kasnaklı tek kubbelidir. Belirli bir mimari sitili yoktur. Belirsiz üsluptadır. Osmanlı selâtin camileri sonuncusudur. Hünkâr mahfili ile elçileri ve misafirleri kabul için elçiler mahfili vardır. Tek minarelidir. Avlusunda girişte sağ köşede dört cepheli saat kulesi vardır.

Yıldız Sarayı Saat Kulesi

19. yüzyılda saat kuleleri hızla yayılmaya başlamıştır. Usta bir marangoz olduğu kadar, saatlere olan merakıyla da tanınan Sultan II. Abdülhamid, Osmanlı tahtına çıkışının 25. yıl dönümünde bu konuda yoğun bir program başlatır. Valilere gönderdiği bir fermanla Anadolu şehirlerinde saat kulesi yapımını teşvik eder.

Saat kuleleri zamanı göstermek işlevinin yanı sıra, batılılaşmayı da temsil ederek, tarih boyunca gücün ve otoritenin simgesi olmuştur. Osmanlı Devleti de Batı’dan gördüğü bu yeni yapı tarzını uygulayarak yaptığı saat kuleleri ile hem halka hizmet etmiş hem de devletin otoritesini, gücünü göstermiştir.Yıldız Camisi avlusunun kuzeybatı köşesinde yer alan saat kulesi Sultan II. Abdülhamid tarafından 1890 yılında Sarkis Balyan’a yaptırılan , Oryantalist ve neogotik üslubunun karması olan eklektik bir üslupla tasarlanmıştır.

Ziyaret

Saray günümüz de Cumhurbaşkanlığına ait olup ziyarete kapalıdır.